1. Belirtme (Yükleme) Durumu Eki (-ı i -u -ü) Pencereyi biraz açabilir misin? Ağaçtaki elmaları birer birer topladık. Ömeri en son üç sene önce görmüştüm. NOT: Belirtme durumu eki -i ile 3. tekil iyelik eki -i birbirine karıştırılmamalıdır. -i ekini almış sözcüğün başına onun sözcüğünü getirdiğimizde anlamlı bir tamlama ortaya çıkıyorsa bu ek 3. tekil iyelik ekidir; anlamlı bir tamlama yapılamıyorsa bu ek belirtme durumu ekidir. Telefonu nerede bıraktığımı hatırlamıyorum. belirtme durumu eki onun telefonu (olmuyor) Telefonu dün okulda çalınmış. 3. tekil iyelik eki onun telefonu (oluyor) NOT: Belirtme durumu ekini almış sözcükler cümlenin ögeleri konusunda belirtili nesne olur. Çamaşırları ne zaman yıkayacaksın? B.li Nesne 2. Yönelme (Yaklaşma) Durumu Eki (-a -e) Yeni aldığımız koltuğa çocuklar çay dökmüşler. Otobüs otogara beş dakika önce girmiş. Bu sene yılın ilk karı Erzuruma yağdı. NOT: Yönelme durumu ekini almış sözcükler cümlenin ögeleri konusunda dolaylı tümleç veya zarf tümleci olur. Bir anda sahneye üç kişi fırladı. Dolaylı Tümleç Bu ödev akşama biter. Zarf Tümleci 3. Bulunma (Kalma) Durumu Eki (-da de; -ta te) Yaklaşık otuz yıldır Adanada yaşıyoruz. Yıllarca bu koca evde yapayalnız yaşadı. Yarın sabah çarşıda buluşalım olur mu? NOT: Bulunma durumu ekini almış sözcükler cümlenin ögeleri konusunda dolaylı tümleç veya zarf tümleci olur. Plajda irili ufaklı taşlar vardı. Dolaylı Tümleç Arkadaşlarım bu acı günümde beni yalnız bırakmadılar. Zarf Tümleci NOT: -de eki bazen yapım eki olarak da kullanılır. Geçen sene sınıfın en gözde öğrencisi bendim. yapım eki Defter yok kitap yok; sizinki sözde öğrencilik. yapım eki Cerenler sözde bugün bize geleceklerdi. yapım eki 4. Ayrılma (Çıkma Uzaklaşma) Durumu Eki (-dan -den; -tan -ten) Mavi çizgili kazağını hangi mağazadan aldın? Az önce sokaktan acı bir fren sesi geldi. Bir aydır sızlayan dişimden dün kurtuldum. NOT: -den eki bazen yapım eki olarak da kullanılır. Böylesi sıradan insanlara hiç tahammül edemiyorum. yapım eki Bize karşı ne kadar içten davrandınız. yapım eki Senin gibi candan arkadaş zor bulunur. yapım eki 5. İlgi Durumu Eki (-ın -in -un -ün) Ad tamlamalarında tamlayan durumundaki sözcüğe geldiği için belirtme durumu ekine tamlayan eki de denir. İlgi durumu eki ünlüyle biten adlara getirildiğinde araya n kaynaştırma ünsüzü girer. Şurdaki perdenin deseni çok hoşuma gitti. Perde n in desen i Tamlayan tamlanan Belirtili Ad Tamlaması Çağlanın pırlanta yüzüğü gözlerimizi kamaştırdı. Sanatın önemini gençlere kavratmalıyız. * Alıntı