Ergen ve ebeveyn ilişkisi nasıl olmalıdır?

'Anne ve Çocuk' forumunda sha. tarafından 7 Ağu 2009 tarihinde açılan konu

Konu etiketleri:
  1. sha.

    sha. ..daha çirkin, daha huysuz

    Ergenliğe giren çocuğunuzu anlamanın, onunla sizin ilişkinizin sağlıklı olması açısından en önemli basamak. Ne yazık ki ergenlik döneminde yaşananlar, çocuğunuz için ne kadar zorsa, sizin için de bir o kadar zordur. Artık anne-baba için de bazı şeyler değişmiştir. Küçük çocuğunuz artık büyümüş ve kendi başına ayakları üzerinde durabilme, evden ayrılma ve kendi yuvasını ve hayatını kurma yolunda büyük adımlar atmaya başlamıştır.

    Bundan sonra çocuğunuzla olan ilişkinizde kurduğunuz eski yöntemler artık işe yaramayacaktır. O nasıl hem fiziki yönden hem de ruhsal yönden çok büyük değişikliklere maruz kalıyorsa, artık siz de bazı şeyleri değiştirme zamanının geldiğini kabul etmelisiniz. Öncelikle, ergen çocuğunuzun bu olgunlaşma dönemini sağlıklı bir şekilde karşılamalı ve farkında olmadan da olsa onların büyümesi ve gelişimini engelleyecek, kendilerine bağımlı hale getirecek veya uzaklaşmasına neden olacak tutumlar içerisine girmemelisiniz. Çocuğunuzla çoğu durumda iletişiminizde sorun yaşıyor olabilirsiniz. Bu duruma siz de ayak uydurmalı, dönemi daha kolay ve rahat atlatabilmeniz için kimi hususlara dikkat etmelisiniz. İşte size sağlıklı iletişim kurmada dikkat etmeniz gereken noktaları sıralıyoruz:

    • Ebeveynin model olması

    Sizin eşinizle olan ilişkiniz, çocuğunuz hangi yaşta olursa olsun onun için bir model teşkil eder. Aile içerisinde sevgi ve saygıya dayalı bir ilişki sürdürebiliyorsanız, sizin çocuğunuz da bu sayede ileriki yaşlarında daha sağlıklı ilişkiler kurmayı öğrenir.

    • Ergeni dinlemek ve kendini ifade etmesine izin vermek

    Ergen çocuğunuzu dinlemiyorsanız ve saygı göstermiyorsanız, o da sizi dinlemeyecektir. Anne-babaların sıklıkla yaptıkları; çocuğunu dinlemekten ve ne demeye çalıştığını anlamaktan ziyade, kendi bildikleri doğruları onlara anlatmaya ve yönlendirmeye çalışmaktadır. Bu şekilde bir yaklaşım, ergenliğe giren çocuğunuzda anlaşılmadığı duygusunu yaratacak ve karşısındaki ne kadar doğru söylerse söylesin dinlememesine ve tepki vermesine yol açacaktır. Hatta böyle bir tutumla karşılaşan çocuğunuz, bundan sonra sizinle herhangi bir şeyini paylaşmayabilir.

    Bunun tam tersine önce onu anlamaya çalışmalı, yaptığı bir hata varsa bu noktaya nasıl gelindiğine yönelik kendini ifade etmesini sağlayacak bir konuşma ortamı yaratılmalısınız.

    • Sevginin gösterilmesi

    Çocuklar ister 1 yaşında, ister 20 yaşında olsun, sevginin hissettirilmesine ihtiyaç duyar. Anne-babasından beklediği sevgiyi ve saygıyı görmediğine inanan genç, arayış içine girer. Sevgiyi ve saygıyı başka yerlerde aramaya başlar. Bu durumda olan çocuğunuz, yanlış arkadaş grupları veya topluluklara dahil olarak kendini kabul ettirmeye çalışır ve kendisiyle uyuşmayan görüş veya davranışları benimseyebilir. Örneğin, kötü madde kullanımına yönelebilir.

    Özellikle bu dönemde gençler, sorunlarının bir önderle bütünleşerek çözümlenebileceğine inanır ve onu ararlar. O kafasında büyüttüğü kişinin yol göstermesiyle, kendini tekrar baştan yaratabileceğini düşünür. Bu şekilde çoğu zaman aile, farkına bile varmadan çocuğundan uzaklaşır ve durum ulaşılmaz bir noktaya da kayabilir.

    • Dürüstlüğün önemi

    Ergenler samimiyet ve dürüstlük konusunda çok hassastır. Hiçbir ergen samimi bulmadığı bir kişiye kendisini açmayacaktır. O yüzden siz de duygularınızı ve düşüncelerinizi belirtirken, ona samimi olduğunuzu hissettirmeli, ne olursa olsun onun yanında olduğunuzu belirtmelisiniz.

    • Gizlilik ve özerklik

    Ergenler için gizlilik son derece önemlidir. Odaları onlar için son derece önemlidir. Kapılarını kapatmayı, arkadaşlarıyla özel konuşmalar yapmayı çok önemserler. Buna saygı gösterilmemesi, odasının kapısı çalınmadan içeri girilmesi, günlüklerinin okunması, cep telefonlarının karıştırılması onlar için son derece kırıcı ve öfke uyandırıcıdır. Tüm bunlara saygı gösterilmeniz, ergenlik çağındaki çocuğunuzla aranızdaki güven duygusunu pekiştirecektir. Böyle bir tutum sergilerseniz, çocuğunuzun içine kapanmak yerine daha dürüst ve açık olması yönünde bir zemin hazırlamış olursunuz.

    • Normal ile normal olmayanı ayırt edebilmek

    Ergenlik döneminin karmaşıklığı ve zorluğu gençten gence farklılık göstermektedir. Bu durumda hangi durumun normal, hangi durumun sağlıksız olduğunu ayırt edebilmeli ve önlem almada ve sorunu çözmede geç kalmamalısınız.

    Uz. Dr. Gökçe Küçükyazıcı
     
  2. sha.

    sha. ..daha çirkin, daha huysuz

    Çocuğunuzla doğru iletişim kurun

    Çocuğunuzu yetiştirirken, onunla kurduğunuz iletişim biçimi çok önemlidir. Bu iletişim biçimi; yaşam boyu onunla kuracağınız ilişkinin temellerini oluşturacaktır.

    1) Öncelikle çocuğunuzu iyi dinlemeyi öğrenmelisiniz. Onu dinliyormuş gibi yapmayın, bunu hemen hisseder. Eğer bir işiniz varsa biraz beklemesini ve birazdan onu dinleyeceğinizi ifade edin.

    2) Onunla konuşurken göz göze gelmelisiniz. Bu onun kendisini önemli hissetmesine neden olur. Konuşma başlamadan önce onu kucağınıza alabilir ya da onun mesafesinde oturabilirsiniz. Yukarıdan konuşmanız onun karşısında bir güç olduğunuz imajını yaratabilir. Söylediklerini anladığınızı belli etmek için onay işaretleri verin (başınızı sallamak, hıı... hıı..., evet, seni anlıyorum gibi).

    3) Görüşlerini saygı ile dinleyin. Haksız olduğu bir konu söz konusu olsa bile dinlenmeye hakkı vardır. Kendi duygularını, düşüncelerini tanımalı ve özgür bir ortamda bunu her zaman söyleme hakkı olduğunu bilmelidir. Kendisini rahatlıkla ifade edebilen bir çocuk kendisine daha çok güvenir.

    4) Sorunlarını çözmek için kendisi çaba göstermelidir. Zorlandığı anlarda çözümsel davranmayın sadece ona yol gösterin. Çözümü kendisi bulabildiğini görebilsin.

    5) Yanlış bir davranış yapmış olsa bile ondan bahsederken öncelikle olumlu olan yönlerini vurgulayın. Bu davranışı ile onu sevmenizden bir şey eksilmediğini hissettirmelisiniz. Olumlulardan sonra olumsuz davranışlar nedenleri ile vurgulanmalı ve çözüm için birlikte yeni kararlar alınmalıdır.

    6) Almış olduğunuz her yeni karar ya da koymuş olduğunuz her kural kararlı ve sürekli bir biçimde uygulanmaya devam edilmelidir. Sağladığınız tutarlılık doğru davranışın yerleşmesini sağlayacaktır.

    7) Ona gün içerisinde yaşına uygun sorumluluklar verin. Yapmış olduğu her sorumluluk için dönem dönem ona teşekkür etmeyi unutmayın.

    8 ) Gün içerisindeki yapacağı her şey yaşına uygun bir şekilde planlanmalıdır. Ne kadar süre televizyon izleyecek, saat kaçta uyuyacak, oyuncaklarını ne zaman toplayacak gibi. Bunun bilincinde olan bir çocuk kendi sınırlarının ve birey olduğunun daha çok farkındadır.

    9) Anne ve baba olarak her akşam onunla özel rutin aktiviteler planlayın. Bir çocuk için annenin yeri ayrı, babanın yeri ayrıdır. Bu nedenle birbirinizin rollerini almak için çaba göstermeyin. Her akşam sizinle en az bir şey yapacağını bilmesi onu mutlu eder, rahatlatır ve ilişkinizi güçlendirir.

    10) Onu sevdiğinizi dile getirmelisiniz. Sevgiyle büyüyen bir çocuk yaşam karşı çok daha güçlü durur.

    11) Söz verdiğiniz şeylerde kesinlikle geri çekilmeyin. Bu onun size olan güvenini zedeler.

    12) Ona ait olan sınırları aştığında uyarıda bulunun. Bu uyarılar çocuğu azarlayacak ya da rencide edecek biçimde olmamalıdır. Açıklayıcı bir uyarı, bu davranış sonrasında ondan beklediğiniz davranış biçimi ve kararlı bir tutumla zaten istediğiniz sonucu alabilirsiniz.

    13) Bir çocuk yetiştirirken sabırlı olmak ve karşınızdakinin bir çocuk olduğunun farkında olmak çok önemlidir. Sabırlı olabilmeniz için kendinize de zaman ayırmalı, yaşamdaki yerinizin ve beklentilerinizin daha fazla farkında olmalısınız. Unutmayın; mutlu bir anne-babalar daha mutlu çocuklar yetiştirebilecektir.

    Psikolog Eda Gökduman
     

Bu Sayfayı Paylaş