Burada, iletkenin çevresindeki manyetik alanın değişiminin bir emkya (yani voltaja) neden olacağını göreceğiz. Bunu anlayabilmek için basit bir deney düşünelim. Bir tel halka bir ampermetreye bağlanmış olsun. Bir mıknatıs bu tel halkaya doğru yaklaştırılırsa, ampermetrenin ibresinin saptığı gözlenir. Eğer mıknatıs halkadan uzaklaştırılacak olursa ampermetrenin ibresinin bu sefer ters yönde saptığı gözlenir. Mıknatıs herhangi bir yöne hareket ettirilmediğinde ise ibrede herhangi bir sapma gözlenmez. (Benzer etkiler mıknatıs sabit tutulup, tel halka hareket ettirilerek de sağlanabilir). Bu gözlemlerden halkanın mıknatısın hareketinden dolayı manyetik alanda meydana gelen değişikliği algıladığını anlarız. Böylece akım ile değişen manyetik alan arasında bir ilişkinin olduğu sonucunu çıkarırız. Mıknatıs tel halkaya doğru hareket ettirildiğinde ampermetre sapar.Bu halkada bir akım olduğunu gösterir. Mıknatıs sabit tutulduğunda herhangi bir akım gözlenmez. 0 N S 0 N S Mıknatıs tel halkadan uzaklaştırıldığında ampermetre ters yönde sapar. Bu ise mıknatısın hareket yönü değiştiğinde hareket yoluyla oluşturulan akımın yönünün de değişeceğini gösterir. 0 N S Burada hiçbir batarya olmamasına rağmen devrede bir akımın başladığı görülmüştür. Bu akım indüklenmiş emk tarafından oluşturulduğu için bu akıma indüklenmiş akım denir. Faraday ın indüksiyon yasasını özetleyen genel ifade şu şekilde özetlenebilir: Bir devrede indüklenen emk, devreden geçen manyetik akının zamanla değişimi ile doğru orantılıdır. Faraday ın indüksiyon yasası şu şekilde formülüze edilebilir: dt dφB ε −= (1.1) Burada B AdB r r φ ∫= . devreden geçen manyetik akıdır. Eğer devre N tane sarımdan oluşmuşsa ve φB de bir sarımdan geçen manyetik akı ise, devrede oluşan toplam emk; dt d N φB ε −= (1.2) Denklem (1.1) ve (1.2) deki (-) işaretinin fiziksel anlamı Lenz yasası ile belirlenir. Ankara EDU
