Genler ve Aleller

'Biyoloji' forumunda Uygu tarafından 28 Eyl 2012 tarihinde açılan konu

  1. Uygu

    Uygu New Member

    Kalıtım olayı doğrudan kromozomların mitoz ve mayoz bölünmeler ve döllenmedeki davranışlarına bağlıdır. Her bir kromozomda sayısız kalıtım birimleri, genler bulunur ve bunların herbiri birbirinden farklı olup ayrı ayrı bir veya birkaç karakteri birden kontrol ederler.

    [​IMG]
    Kromozomlardan genlere

    Genler kromozomlarda yer alırlar ve bir hücrede her bir kromozomdan iki tane bulunduğundan her bir hücrede genler bir çift olarak bulunur. Mayoz bölünmede kromozomlar birbirlerinden ayrılıp döllenmede tekrar biraraya geldiklerine göre genler de aynı davranışı gösterirler. Her bir kromozom genetiksel olarak linear düzende gen dizilerine sahipmiş gibi davranır ve bu gen düzenlenişleri homolog kromozomlarda birbirinin aynısıdır.

    Bir karekteri kontrol eden gen, belli bir kromozomun belirli bir noktasında bulunur ve bu noktaya "gen lokus"u denir. Kromozomlar mayoz bölünme sırasında sinapsis gösterdiklerinde, homolog kromozomlar nokta nokta yani gen ile gen şeklinde aynı lokuslar karşılıklı gelecek şekilde birleşme gösterirler. Bir karakter kalıtımı ancak birbirlerine zıt iki durum olduğu zaman incelenebilir. Mendel'in çalışmalarında bezelyelerde ele aldığı şekil morfolojisinde düzgün ve buruşuk tohum özellikleri gibidir. Canlı birey böyle zıt durumlardan sadece birini gösterilebilir. Bu nedenle allel genlerden söz edilir.

    Homolog kromozomların aynı lokuslarında yer alan, iki veya bazen daha çok sayıda alternatif karekterlerin genlerine allel genler denir. Düzgün ve buruşuk tohum morfolojilerini belirleyen genler gibi.

    Gen çiftlerini benzer alleller şeklinde taşıyan bireyler homozigot genotipli, gen çiftlerini farklı alleller şeklinde taşıyan bireyler ise heterozigot genotipli olarak ayrılırlar. Buna göre "DD" ve "dd" genotipli bezelye bitkileri homozigot baskın ve çekinik genotipli, "Dd" genotipli bezelyeler ise heterozigotturlar. Bütün genlerin tek tek toplamı ve bütün kromozom seti o canlının genomu şeklinde tarif edilir.

    *
    Wikipedia
     

Bu Sayfayı Paylaş