Mars Bir Zamanlar Böyleydi

Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Mars Express uzay aracı, Mars’ın milyarlarca yıl önce dev bir okyanusla kaplı olduğu gösteren bulgular elde etti.




Mars Express, MARSIS radarıyla Kızıl Gezegen’in yüzeyinin derinliklerini inceleyerek katı veya sıvı halde su olup olmadığını araştırdı. İki yıldan fazla süren analizlerin sonucunda, Mars’ın kuzeyindeki düzlüklerde düşük yoğunuklu materyallere rastlandı. Bulgular, bu bölgenin bir zamanlar okyanusla kaplı olduğu ihtimalini iyice güçlendirdi.

Gök bilimciler, Kızıl Gezegen’in kuzeyindeki düzlüklerde aynı zamanda “kıyı şeridine” benzeyen yapılar bulunduğuna dikkat çekti. ABD’nin California Üniversitesi’nden Jérémie Mouginot, “MARSIS, Mars yüzeyinin 60-80 metre derinliklerinde buz kalıntılarına rastladı. Yeni bulgular Mars’ın bir zamanlar dev bir okyanusa sahip olduğuna işaret ediyor” dedi.




MARS’TA İKİ DEV OKYANUS VARDI
Antik Mars’ın sulak ve yaşama olanak veren bir gezegen olduğu iddiası uzun yıllardır savunulan bir düşünce. Ancak Kızıl Gezegen’in bugünkü kurak haline nasıl geldiği sorusu sorulduğunda, gök bilimciler “çok büyük bir kuraklık” yaşanmış olabileceğini belirtiyor.

Mars’ın geçmişini inceleyen bilim insanları, Kızıl Gezegen’in iki farklı zamanda iki dev okyanusa sahip olduğunu öne sürüyor. Bu teoriye göre, ilk okyanus Mars’ın sıcak ve nemli bir iklime sahip olduğu 4 milyar yıl önce oluştu. 3 milyar yıl önce ise büyük bir meteor çarpması sonucunda Mars’ın derinliklerindeki buzlar eridi ve yeraltı kanallarındaki su kanallarında bir okyanus oluşturdu.

Mouginot, geride kalan milyonlara yıl içinde Mars’ta okyanuslar oluşmuş olabileceğin belirtti. Ancak okyanuslar su ve buz halinde yüzeyin altında kaldı veya buharlaşarak atmosfere karıştı.

Avrupalı gök bilimciler, Mars okyanuslarının yaşamın oluşması için yeterli zamanı tanımayadan yok olduğunu düşünüyor.

BU KADAR SU NEREYE GİTTİ
Mars Express projesinde yer alan Olivier Witasse, “Geçmişte yapılan ve fotoğraflara, mineral örneklerine ve atmosfer ölçümlerine dayanan analizler, Mars’ta su olduğuna işaret etti... MARSIS’in elde ettiği görüntüler ise tamamlamaya çalıştığımız yapboza yeni bir bilgi ekledi. Ancak hala bu kadar suyun nereye gittiğini bilmiyoruz” dedi.

Mars Express Haziran 2003’te uzaya gönderildi. Aralık 2003’ten bu yana Kızıl Gezegen’in yörüngesinde bulunan uzay aracı, 2012’in sonuna kadar görev yapacak.

ntv