Overclock Nedir? Ne İşe Yarar? İşlemcilerde Overclocking yapma

'Bilgisayar' forumunda Özgür tarafından 17 Eyl 2009 tarihinde açılan konu

  1. Özgür

    Özgür Administrator Site Yetkilisi


    Uzun zamandan beri sizlerden "Overclock nedir? Yenir mi? Nasıl Overclock yapılır?" gibisinden sorular almaya başlayınca, hafiften şu konuya bir el atalım dedik: İşlemcilerde Overclock. Püf noktaları dikkat edilmesi gerekenler...



    İlk başta, "Overclock nedir?" sorusunun cevabını ele alalım. İşlemcilerde Overclock işlemini ele alacağımızdan, cevabımızı işlemcileri baz alarak verelim. Overclock; bir işlemciyi orijinal hızından daha yüksek hızlara çıkarmaktır. 400 MHz'lik işlemciyi 450 MHz'e çıkartırsanız bu bir overclock işlemidir.


    Şimdi, bu yazımızda hangi işlemci daha iyi overclock olur sorusunun cevabını vermek yerine, acemi arkadaşlar için overclock mantığını anlatmak. Aynı zamanda overclock yaparken nelere dikkat edilir overclock işlemini etkileyen faktörler nelerdir gibi sorulara cevap aramaya çalışıyoruz. Bu temel bigileri edindikten sonra, gelecek aylarda yoğun olarak hangi işlemci daha iyi overclock edilir sorusunun cevabını arayabiliriz. Ama önce temeller. İşin ehli kullanıcılar, zaten bu yazıyı okumadan geçeceklerdir. Ama acemi kullanıcıların teknik alt yapı edinmesi amacıyla okuması mantıklı olacaktır diye düşünüyoruz.


    Neden Overclock?


    Her zaman sizlere, işlemci hızının bilgisayarın hızını belirleyen faktör olmadığından; Sabir Disk, Ekran Kartı, Bellek gibi donanımların bilgisayar hızındaki etmenlerinin en az işlemci kadar olduğundan sürekli bahsettik. Örnek vererek olayı anlatırsak, sanırım daha mantıklı olacak: Şahsen, 900 MHZ işlemci, 5400 devir dönen Sabit Diskli bilgisayarı, 600 MHz işlemcili 7200 devir dönen baba Sabit Disk'li bir bilgisayar ile değişmem.


    Eğer, işlemcimiz sistem hızını etkileyen tek faktör değil ise neden overclock yapıyoruz? Öncelikle, bu bir bilinçaltından gelen bir istek. Daha yüksek hızlara çıkılmak istenmesi. Veya biraz daha bu konuyu irdelersek esas amacın daha az fiyata daha yüksek performans almak olduğunu bulabiliriz. Mesela 600 MHz'lik işlemciyi 700 MHz'lik modelinden yaklaşık 50-75$ gibi daha az fiyata alan bir kişi işlemcisini overclock ederek, 75$ daha ucuza 700 MHz keyfi çıkarmak isteyebilir. Yani 75$ kar edecek.


    Neyse, konuyu dağıtmadan esas temas etmek istediğimiz konuya dönelim. Overclock işlemi genelde işlemciden daha yüksek performans alınması için yapılan bir işlemdir. Bu işi hobi olarak yapan da var, test maksatlı yapan da var. Bazıları ise yukarıda belirttiğimiz gibi, gerçekten daha fazla hıza ihtiyaç olduğu için bu işi yapıyor.


    Overclock İşleminin Ne Olduğunu Anladım. Ama Overclock İşlemini Nasıl Yapacağım?


    Şimdi, bunu anlayabilmek için ilk başta işlemcinin hızının nasıl belirlendiğini bilmek gerekir. İşlemci hızını belirleyen iki faktör vardır. Bunlardan birincisi, veriyolu hızı (FSB); diğer ise işlemci çarpanı. Bu iki değerin çarpımı, bize işlemcinin hızını verir. Örneğin, veriyolu hızı 100 MHz ve çarpanı 8 olan bir işlemcinin çalışma hızı:
    100x8= 800 MHz olarak bulunabilir.



    Şimdi tahmin edeceğiniz üzere bu değerlerden herhangi birinin arttırılması, işlemcinin daha yüksek hızlarda çalışmasını sağlar. Mesela, 100 MHz olan veriyolu hızı, 102 MHz olsaydı:
    102x8= 816 MHz. Yani işlemcimiz, 800 MHz yerine 816 MHz'de çalışacaktı. Veya çarpanı değiştirseydik yine aynı şekilde hız artmış olacaktı :
    100x8,5= 850 MHz



    Yine tahmin edeceğiniz üzere eğer bir işlemcinin hızı arttırılmak istendiğinde bu iki değerden bir tanesinin veya her ikisinin değiştirilmesi gerekiyor. Mesela Intel P-III 800 MHz işlemcilerin çarpanları iki tane :
    100x8 = 800 MHz
    133x6= 800 MHz ( Tam olarak 800 MHz etmiyor ama bilgisayarlar bu rakamı yuvarlayarak 800 MHz olarak gmsteriyor)



    Piyasada zaten P-III 800'ün iki farklı versiyonu bulunuyor. Yukarıda bunları size söyledik.


    Esas konuya gelelim. Elimizde çarpanlı 100x8 olan, 800 MHz'lik bir işlemci var diyelim. Bunun hızını arttırmak istediğimiz de iki seçeneğimiz var. Birincisi veriyolu hızını değiştirmek ikincisi çarpanı değiştirmek.


    Şimdi, önemli bir paragraf açalım. Artık piyasada bulabileceğiniz işlemcilerin hepsinin çarpanı kilitli olarak geliyor. Yani çarpanı 6 olan bir işlemcinin çarpanını, ister 8 olarak değiştirin iseterseniz 10 olarak değiştirin; bu işlemcinin çarpanı 6 ile sabitlenmiştir ve değiştiremezsiniz.


    Intel'in P-II'den sonraki işlemcilerinde çarpanı değiştiremezsiniz. Herhangi bir yol yok. Fakat, AMD'nin güncel işlemcilerinde bu sınırlamaları aşmak mümkün. Örneğin, AMD'nin Slot-A yapısındaki işlemcilerinini çrpan sınırlamasını gold finger ya da After Burner denen Slot-A yapıdaki işlemcinin üst rafaındanki bir bölüme takılan aparatlar ile aşmak mümkündü. Şu anda hem bu işlemcileri bulamazsınız hem de bu çarpanı değiştirmek için gereken aparatları ülkemizde bulamazsınız. Ama AMD'nin Soket-A yapıdaki Duron ve Athlon işlemcilerinin üzerinde bulunan elektronikçelerin atkı olarak tabir ettiği ayaklıkları iletken bir madde ile birleştirerek bu sınırlamayı aşmak mümkün. Tabii, işin ehli olan kullanıcılar bu işlemi korkmadan yapabilirken konu hakkında bilgisi olmayanlar tırsabilir. Aynı yöntem INTEL işlemcilerde geçerli değil. Zira, INTEL çarpan ile ilgili olan bölümleri işlemcinin çekirdeğinin içerisine koyduğundan bu ayarlara ulaşılamıyor. Şimdi yerimiz kısıtlı olduğu için bunlardan bahsetmiyeceğiz. Zaten böyle bir konu içerisine girersek yazımız amacının dışına çıkar.


    Evet, işlemci çarpanının kilitli olduğunu, yani sabit olduğunu öğrendik. Geriye bir tek yol kalıyor: Veriyolu hızını değiştirmek. Örneğin, 100 MHz olan veriyolu hızını 102 MHz'e çıkarttığımızda, işlemcimiz orijinal hızından daha yüksek bir hızda çalışmaya başlayacak ve işlemcimizi overclock etmiş olacağız.
     

Bu Sayfayı Paylaş