Davranış Kazandırmada Önemli Noktalar

Çocuğunuza davranış kazandırmayı kolaylaştıracak önemli noktalar;

· anne baba olarak ortak bir dilinizin olması çok önemlidir. birinizin evet dediğine diğeriniz hayır diyorsa çocuk kendi işine geldiği cevaplar ve konulara göre anne ve babası arasında seçim yapacaktır. belli zamandan sonrada öğretmek istediğiniz davranış modellerini de öğrenemeye direnç gösterecektir . Çünkü yapmak istediklerine her zaman onay veren ya anne ya da baba tercihi vardır. bu nedenle çocuklarınız için evinizde anne ve baba olarak ortak bir diliniz olsun. Çocuk ancak bu yolla doğru ve yanlışı öğrenilmesi gereken davranışı öğrenebilir.

bu noktada baba ve anne olarak evinizde kendinize ait kurallarınız olsun. Çocuğunuzun herhangi birinizden bir isteği karşısında “annenle ya da babanla da bu konuyu konuşalım birlikte bir karar verelim” gibi çocuğa ortaklığı hissettirin.

· Çocuğunuz “evet” ve “hayır”ın ne anlama geldiğini bilmeli. ne yazık ki biz yetişkinler dahi bu iki kelimenin ne anlama geldiğini bilmekte zorluk yaşayabiliyoruz. hayır dersiniz ve halen karşı taraf ısrar eder. Çocuklarımızda da bu böyledir. siz hayır dedikçe daha çok ısrar eder tepinir sizi yıldırmaya çalışacak her türlü hareketi yapar. sizin ise bu durumda tutunmanız gereken tavır evet ve hayır ın ne anlama geldiğini söylemektir. Örneğin; çocuğunuz bir oyuncak almanızı istedi ya da dışarı çıkmak arkadaşına gitmek. siz hayır dediniz ve çocuğunuz halen ısrar ediyor. sizin tepkiniz “eğer dışarı çıkmanı isteseydim evet diyebilirdim ben soğuk ve üşüteceğini bildiğim için dışarı çıkmanı istemiyorum ve bu yüzden hayır diyorum.” ve daha fazla açıklama yapmamak. bu tutum hem kararlı olduğunuzu hissettirir hem evet ve hayırın anlamını ve vermek istediğiniz mesajın ne olduğunu çocuğunuzun anlamsını sağlar.

· Çocuğunuza kazandırmak istediğiniz davranışta kararlı ve tutarlı olduğunuzu hissettirmeniz gerekmektedir. belki tepkili olacak ağlayacak tepinecekler ama belli noktadan sonra sizin kararlı olduğunuzu hissedecek ve öğretmek istediğiniz davranışı kazanacaktır. en sık karşılaştığımız durumlar ise ya bir alışveriş merkezinde ya da bir misafirliğe gidildiğinde çocuğun bu tarz davranışlarda bulunmasıdır. Çocuklar anne ve babanın kendi isteklerine ne şekilde nerede cevap vereceklerini aslında çok iyi bilirler ve açık kapı buldukları anlarda da o kapıyı nasıl daha fazla aralayabilir ona bakarlar. bu noktada tabiki siz anne babaların sabır göstermeniz zor ama önemli bir etken. dışarıda karşılaşacağınız bu tarz durumlarda da yılmayın. Önemli olan çocuğunuzun geleceği etrafın sizin hakkınızda ne düşündüğü değil. dışarıdaki insanlar evlerine gittiklerinde sizin başa başa evinizde kalacağınız çocuğunuz ve onun olumlu davranışları kazanması adına etraftaki seslere kulak vermeyiniz.

· Çocuğunuza davranış kazandırmakta çalışırken mümkün olduğu kadar kısa ve öz cümlelerle anlatamaya çalışın doğru ve yanlışları. Çocuğa uzun anlatılan konular bir kulağından girip öbür kulağından çıkarcasına etkili olamamaktadır. kararlı olduğunuzu kısa bir şekilde sözlerinizle ve duruşunuzla hissettirmelisiniz.

· Çocuğunuza öğretmek istediğiniz davranışı kazandırmaya çalışırken inatlaşmaktan uzak durun. siz inatlaştığınız sürece çocuğunuzda inatlaşacak ve kendi gücünü varlığını hissettirmeye çalışacaktır. sizin otoriteliğinizi hissetmeyerek sizle eşit olduğunu hissedip mücadele edecektir. bu nedenle her zaman anne baba rolünüzü otoritenizi koruyun.

· Çocuğunuza davranış kazandırmaya çalışırken vereceğiniz ödüllendirmeler de büyük maddesel anlamdaki hediyelerden çok çocuğunuzun benlik değerini özgüvenin geliştirecek olumlu sözel pekiştireçler kullanmanız çocuğunuzun geleceği açısından da daha sağlıklı olacaktır. Örneğin dersini yapması için arada minik maddesel ödüllerin dışında çocuğunuzun sorumluluğu olan dersi yapmasını takdir etmeniz başarılı olduğunu belirtmeniz sorumluluğunu yerine getirdikten sonra istediği şeyleri rahatlıkla yapabilme hakkının olduğunu kısacası emeği karşılığında bir şeylere sahip olabileceği duygusunu aşılamak önemlidir. takdir etmek yaptığı davranıştan hoşnut kaldığınızı söylemeniz başarabildiğini yapabileceğini hissettirmeniz çocuğunuzun özgüven duygusunu geliştirir. ama bu olumlu pekiştireçlerin fazlasını vermek ve çocuğunuzdan çok başarı beklemenizde çocuğunuzda hırçınlık ve kaygı duygusunu başaramama korkusunu getirir.

· Çocuğunuzu farklılığıyla kabul edip diğer kişilerle kıyaslamaktan uzak durun. olumlu örnekler vererek ya da çocuğunuza örnek olarak çocuğun model almasını sağlamak sağlıktır. eğer çocuğunuza dağınık olmamasını söylüyorsanız ama evde dağıtan bir model varsa çocuk söylenenden çok yapılanı örnek alacaktır.

unutulmaması gereken en önemli nokta öğrenmenin tekrarlar ve zamanla kazanılacağıdır… ve en önemlisi çocuk olduklarını unutmayalım!​