Genel bir anlatışla, düşünülen bir şeyi meydana getirmek özelliğindeki bilgilerin uygulanmasına ve o işi meydana getirmek için bilgi ve zekânın kullanılmasına denir. Sanatın niteliği üzerinde filozoflar ve düşünürler çeşitli açıklamalarda bulunmuşlardır. Bazı filozof ve düşünürlere göre sanatın niteliğinde iyi, güzel ve gerçek vasıfları vardır ve sanatın fayda ile ilgisi bulunur. Bazı filozoflar ise, sanatın fayda ile bir ilgisi olmadığını, sanatın, sanat için olduğu, sanatta hiç bir maddî fayda aramaması gerektiği görünüşünü savunurlar. Bu görüşü savunanlar, güzel bulduğumuz bir çok şeylerin faydalı olmadıklarını söylerler. Bazı filozof ve düşünürler ise, sanatta güzel le birlikte, iyi, fayda ve gerçek vasıflarının da bulunduğunu söylerler. Sanat, insandaki güzeli sevmek ve ondan zevk almak duygusundan doğmuştur. Vücudun gelişmesi için gerekli besin maddeleri gibi, insan ruhunun da gelişmesi için sanata ihtiyaç vardır. Sanatlar, genel olarak iki büyük sınıfa ayrılır: a - Mekanik sanatlar, b - Güzel sanatlar. Mekanik sanatlar, elle ve âletlerle yapılan sanatlardır. Dokumacılık, duvarcılık, dülgercilik, marangozluk, demircilik gibi. Fakat bu mekanik sanatlara, Türkçede çoklukla zanaat kelimesi karşılık olarak kullanılır. Güzel sanatlar, estetik duygular uyandıran, güzellikle ilgili sanatlardır. Güzel sanatlar, başlıca yedi şubeye ayrılır. Sanat Nedir Sanat Dalları Nelerdir Sanat sözcüğü genelde görsel sanatlar anlamında kullanılır. Sözcüğün bugünkü kullanımı, batı kültürünün etkisiyle, ingilizcedeki 'art' sözcüğüne yakın olsa da halk arasında biraz daha geniş anlamda kullanılır. Gerek İngilizce'deki 'art' ('artificial' = yapay), gerek Almanca'daki 'Kunst' ('künstlich' = yapay) gerekse Türkçe'deki Arapça kökenli 'sanat' ('suni' = yapay) sözcükleri içlerinde yapaylığa dair bir anlam barındırır. Sanat, bu geniş anlamından Rönesans zamanında sıyrılmaya başlamış, ancak yakın zamana kadar zanaat ve sanat sözcükleri dönüşümlü olarak kullanılmaya devam etmiştir. Buna ek olarak Sanayi Devrimi sonrasında tasarım ve sanat arasında da bir ayrım doğmuş, 1950 ve 60'larda popüler kültür ve sanat arasında tartışma kaldıran bir üçüncü çizgi çekilmiştir. Biçim verilen malzeme değiştikçe, sanatın değişik adlara ayrılması mümkün olabiliyor. Ancak, sanatı çeşitlendirirken sadece malzeme yönüyle sınıflandırma yapmak mümkün değildir. Malzemenin yanı sıra, ifade ediş biçimi veya daha kapsamlı bir ifadeyle yaratıcılık, bu sınıflandırmada önemli bir etkendir. Sözgelimi, bir heykeltıraş da ağaca biçim verebilir, bir marangoz da... Fakat heykeltıraşın ağaca biçim verişteki ifade tarzı ile, marangozun biçimlendirmesindeki ifade tarzı aynı değildir. Heykeltıraş biçimlendirmesini alışılmışın dışında, yeni ve özgün bir biçimde yaparken, marangoz ise alışılmış, bilinen veya tekrar edilen bir biçimlendirme yapar. Bu bakımdan sanat genel olarak önce iki gruba ayrılır a) Pratik sanatlar / endüstriyel sanatlar (zanaat), b) Güzel sanatlar. Güzel sanatlar deyince aklımıza, insan yaratıcılığı, insanın ilk çağlardan bu yana kendini ifade ettiği, tam yetkinleşemediği dönemlerde, çizgi, boya, kil yoluyla içini döktüğü biçimler, desenler, çeşitli oluşumlar geliyor. Yetkinleştiği dönemlerde ise, örnekler çok çeşitli. Sözgelimi, ünlü Rönesans sanatçıları, yapılar, anıtlar, köprüler, müzeleri dolduran resimler, sonra şiirler ya da Mimar Sinan'ın camileri, çeşmeleri, köprüleri .. Derken günümüzün sanat eserleri, insan aklıyla duygularının estetik beğenisiyle yaratıcı gücünün ortaya koyduğu, bilim ve teknolojinin de en üst seviyelerindeki çağımız sanatçılarının sanat ürünleri : Çağdaş resim, heykel, roman, tiyatro, sinema, çelik ve cam yapılar, incecik kullanım eşyaları, sesin, ışığın, rengin, oyun gücünün birleştiği büyük sahne olayları, türlü tasarımlar. Acaba güzel sanatları nasıl sınıflandırabiliriz Geleneksel ve çağdaş olmak üzere iki biçimde sınıflamak, bize bazı kolaylıklar getirebilir. Geleneksel sınıflama, güzel sanatları, hitap ettiği duyu organlarına göre sınıflar. Sözgelimi "görsel sanatlar" (plâstik sanatlar), göze ve görmeye dayanan sanatları, resim, heykel, mimari gibi dalları bir grupta topluyor. Fonetik sanatlar, müzik ve türleri ile edebiyatı; ritmik sanatlar ise, hem görme ve hem de hareketle ilgili olan sinema, opera gibi sanatları kapsamaktadır. Ancak, bu sınıflandırmanın ister istemez dışında kalabilen bazı türler de olabiliyordu. Sözgelimi, karikatür veya seramik gibi. Bu sebeple, daha çağdaş bir sınıflandırmaya gerek duyulmuştur. Bu sınıflama, söz konusu edilen sanat dalının niteliği ve tekniği gözönünde bulundurulmaktadır. Buna göre, şöyle bir sınıflandırma yapılabilir : Yüzey Sanatları : Tüm iki boyutlu sanat çalışmaları, yani bir eni ve bir boyu olan kâğıt veya tuval üzerine, bir duvar ya da kumaş üzerine uygulanan sanatlardır: Resim ve türleri ( yağlı boya, sulu boya, baskı sanatları, afiş, grafik çizimler ), duvar resmi, minyatür, karikatür, fotoğraf, batik, süsleme vb. Hacim Sanatları : Üç boyutlu sanat çalışmalarıdır. Sözgelimi heykel, seramik, anıtlar gibi. Mekân Sanatları : İç ya da dış mekânı içine alan ya da düzenleyen sanat dallarıdır. En başta mimarî olmak üzere (bahçe mimarîsi, peyzaj mimarîsi), çevre düzenlemesi gibi mekâna ilişkin tüm tasarım çalışmaları. Dil Sanatları : Edebiyat ve yazı türlerini kapsayan sanatlardır: Roman, hikâye, şiir, deneme, tiyatro metni, film senaryosu vb. gibi. Ses Sanatları : Müzik ve bütün türlerini kapsayan sanatlardır : Halk müzikleri, klâsik müzikler gibi. Hareket Sanatları : İnsanın, bedeniyle anlatım gücü kazandırdığı sanatlardır: Bale, dans türleri, halk dansları, pandomim vb. Dramatik Sanatlar : İnsanın, eyleme dönüşmüş ifadelerle kendini veya bir olayı, bir olguyu anlattığı sanatlardır: Tiyatro, opera, müzikal oyun, kukla gibi sahne sanatları, sinema, gölge oyunu gibi türleri buna örnek olarak gösterebiliriz. GÖRSEL SANAT NEDİR Görsel sanatlar, güzellik ve zevkle ilgilenen sanatlar için kullanılır. Bu terim ilk defa Fransızcada beaux arts olarak, resim, heykel, baskı gibi görsel sanatları tanımlamak için kullanılmıştır. Günümüzde daha çok, klasik veya akademik sanatla bağlantılı olan geleneksel görsel sanatlar anlamına gelir. Güzel sanatlar teriminin ortaya çıkışındaki motivasyon, resim, heykel gibi görsel sanat dallarını; tekstil, seramik gibi zanaat ve uygulamalı sanatlardan ayırmaktı. Buradaki "güzel", sanat eserinin niteliğini değil, disiplinin estetikle bağlantısını vurgulamak için kullanılmıştır. Günümüzde icra edilen ve sadece resim, heykel ve baskıyla kısıtlı olmayan modern ve çağdaş sanat eserleri için açıklayıcı ve kapsayıcı olmadığından, buna alternatif olarak görsel sanatlar tabiri kullanılmaktadır. GÖRSEL SANATIN DALLARI NELERDİR Resim Soyut Natürmort Figüratif Nü (Çıplak) Portre Slayt Duvar Boyama Önemli Ressamlar ve Eserleri Özgün Baskı Gravür Serigrafi Taş Baskı Ağaç Baskı Özgün Baskı Sanatçıları Heykel Rölyef Büst Anıt Heykeller Sanatçılar ve Eserleri Seramik ve Cam Fotoğrafçılık Teknik Bilgiler Sanatçılar ve Çalışmaları Grafik Karikatür Illustrasyon Manga Animasyon Çizgi Film Çizgi Roman Anime Amblem/logotype Grafik, Resim, 3d Yazılımları Geleneksel Sanatlar / Geleneksel El Sanatları- Zanaatlar Süsleme Sanatları Ebru Tezhip Hat Sanatı Minyatür Kalemişi Bezeme Mozaik EL YAZMALARI Hammaddesi Metal Olan Geleneksel Sanatlar Demircilik Bakırcılık Bıçakçılık Altın - Gümüş İşleri Telkari Savat Hammaddesi Toprak Olan Geleneksel Sanatlar SERAMİK ÇİNİ ÇÖMLEK Hammaddesi Tahta-Ağaç Olan Geleneksel Sanatlar Ağaç - Ahşap İşçiliği Baston Asa Müzik Aletleri Yapımı Semercilik Kaşıkçılık Hammaddesi Taş Olan Geleneksel Sanatlar Taş İşçiliği (Mimaride kullanılan Taş İşçiliği, Çeşmeler, Mezar Taşları) Mermer İşçiliği Süs Taşları İşçiliği Lüle Taşı İşçiliği Oltu Taşı İşçiliği Hammaddesi Cam Olan Geleneksel Sanatlar Hammaddesi Hayvansal Olan Geleneksel Sanatlar Hammaddesi Hayvansal Lif Olan Geleneksel Sanatlar 1)Kimyasal Yapılarına Göre: 2)Hayvandan Elde Ediliş Şekillerine Göre: 3)Lif Uzunluğuna Göre: Yün ve Kıllar Hammaddesi Hayvansal Deri Olan Geleneksel Sanatlar Yemenicilik Çarık Cilt İşleri Kat'ı Gölge Oyunu Tipleri Tarım, Mutfak Araçları Yapımı Kemik , Boynuzdan Yapılan El Sanatları Aksesuar İşleri Hammaddesi Bitkisel Lif Olan Geleneksel Sanatlar Hasır Dokuma Sepet Örücülüğü Nazarlık İşlemeler Örgüler Yöresel örgüler Oyalar Çoraplar Dokumalar 1)Mekik Dokumalar:Kumaş Dokuma, Siirt Battaniyesi, Kolan, çarpana dokuma 2)Kirkitli Dokumalar: A)Kirkitli Düz Dokumalar:Kilim, Cicim, Zili (sili), Sumak B)Kirkitli Havlı dokumalar:Halı 3)Mekiksiz Dokumalaralaz, Kolan, çarpana (kartlı, kartsız dokumalar) 4)Dokusuz Dokular (Keçe) Sıkıştırma İşleri (Keçe) -Tepme Keçelerin Tarihi Gelişimi, Renk, Desen, Teknik ve Kullanım Özellikleri Geleneksel Sanatlarda Renk, Desen, Boyamacılık Türk El Sanatları Tanıtma Derneği Ayrıca; Temel Tasarım Sanatın Elemanları :Çizgi,Renk,Biçim,Form,Doku,Valör,Espas. Sanatın İlkeleri : Denge,Ritm,Hareket,Zıtlık,Bütünlük,Vurgu,Motif. Görsel Tasarım İlkeleri Şekil - Zemin Anlatımları Görsel Ritm Zıtlık Egemenlik-Odak Noktası Düzlem Görsel Denge Görsel Tasarım Öğeleri Leke Nokta Hacim Çizgi Renk Doku Biçim Ölçü Biçimlendirme Teknikleri (2 Boyutlu) Karakalem Füzen Marker Sulu Boya Pastel Boya Guvaj Boya Kuru Boya Yağlı Boya Akrilik Lavi Baskıresim Parmak Boya Kolaj Vitray Karışık Teknik Grafiti Sanatı Batik Fresk Biçimlendirme Teknikleri (3 Boyutlu) Origami Mask Mozaik Büst Artık Malzemeler Maket Mimari Dönemler, Üsluplar ve Eserler Mimarlar Sanat Haberleri Sergi, Organizasyon, Sanat Galerileri Görsel Sanatlar Yayınları Görsel Sözlük
